Căn cứ Phụ lục G của bộ Quy chuẩn 41:2016/BGTVT, vạch kẻ đường thường có màu trắng hoặc vàng, dùng để quy định các phần đường khác nhau.
1. Vạch trắng nét đứt
Có dạng vạch đơn, màu trắng, đứt nét để phân chia các làn xe cùng chiều. Xe được chuyển làn sang làn bên cạnh nếu thấy vạch này.
Khoảng cách giữa các nét đứt sẽ tuỳ thuộc vào tốc độ các loại xe được phép lưu thông. Tốc độ càng cao, khoảng cách càng dài.
2. Vạch trắng nét liền
Vạch đơn, màu trắng, nét liền có chức năng chia làn xe như vạch trắng nét đứt. Tuy nhiên, khi có vạch này, xe không được phép chuyển làn, lấn sang làn xe bên cạnh hay đè lên vạch.
3. Vạch vàng nét đứt
Vạch đơn, màu vàng, đứt nét (tên gọi khác là vạch 1.1) để phân chia 2 chiều xe ngược nhau trên đoạn đường có nhiều hơn 2 làn xe và không có dải phân cách. Xe ở cả hai phía đều được cắt qua để đi ở làn ngược chiều.
4. Vạch vàng nét liền
Vạch đơn, màu vàng, nét liền cũng phân chia 2 chiều xe ngược nhau như vạch vàng nét đứt. Tuy nhiên, đối với vạch này, xe không được lấn làn và không được đè lên vạch.
Người tham gia giao thông có thể dễ dàng bắt gặp loại vạch này ở những đoạn đường có tầm nhìn vượt xe không được đảm bảo, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn giao thông đối đầu.
Vạch kẻ phân biệt hai chiều xe chạy từng được sơn trắng khiến dễ nhầm lẫn với các vạch kẻ trong cùng một chiều xe chạy. Vì vậy, nhiều địa phương, thành phố hiện đang đồng loạt sơn vàng vạch kẻ đường này để dần đồng bộ với Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về báo hiệu đường bộ.
5. Hai vạch vàng song song
Loại vạch này khác với hai loại vạch vàng trên ở chỗ được dùng ở những đoạn đường có từ 4 làn xe trở lên và không có dải phân cách ở giữa, được chia ra hai biến thể chính là hai vạch liền song song và một vạch liền – một vạch đứt nét.
Hai vạch liền song song thường được sử dụng ở những cung đường có tầm nhìn ở phía đối diện không được đảm bảo, có khả năng xảy ra tai nạn đối đầu. Với loại vạch này, tài xế không được lấn làn hay đè lên vạch.
Với dạng một vạch liền – một vạch đứt nét, phương tiện đi bên phải vạch đứt nét được phép vượt và lấn làn khi cần thiết. Tuy nhiên, các phương tiện ở bên còn lại sẽ không được vượt hay lấn làn.
Chú ý, đối với trường hợp đường có 2 hoặc 3 làn xe và không có dải phân cách giữa, vạch kẻ vàng song song có thể được dùng để nhấn mạnh mức độ nguy hiểm, cảnh báo người lái không được lấn làn, đè lên vạch. Như vậy, vạch này khi đó có tác dụng như vạch màu vàng nét liền ở trên.
6. Vạch làn đường ưu tiên
Có hai loại vạch giới hạn làn đường dành riêng hoặc làn đường ưu tiên, gồm:
– Vạch trắng nét liền: chỉ có một loại xe nhất định được lưu thông trong làn này;
– Vạch trắng nét đứt: dành riêng cho một loại xe nhất định nhưng các xe khác vẫn có thể chạy làn này với điều kiện phải nhường đường cho loại xe được ưu tiên.
Đặc biệt, xe trên làn đường dành riêng hoặc ưu tiên có thể cắt qua vạch này khi làn đường bên cạnh không cấm sử dụng loại xe này.
Để biết được nên đi theo làn nào trước khi tiến vào đường có nhiều làn xe, người lái có thể quan sát bảng phân làn, cụ thể:
– Nếu vạch kẻ phân cách các làn là vạch liền, người lái phải chuyển làn để đi theo hướng dự định trước khi vào khu vực và không được đè vạch.
– Nếu vạch kẻ là vạch nét đứt, người lái được phép chuyển sang các làn theo hướng di chuyển khác nhưng phải hoàn tất chuyển làn trước khi đến vạch dừng xe.
– Thứ tự ưu tiên chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ: Đèn tín hiệu, biển báo hiệu, vạch kẻ đường.
7. Các dạng ký hiệu và vạch kẻ khác
Vạch trắng hình con thoi
Loại vạch này dùng để báo hiệu trước mặt sắp có khu vực có vạch đi bộ qua đường gọi là vạch 7.6 theo theo quy chuẩn 41 về báo hiệu đường bộ có chức năng chỉ dẫn sắp đến chỗ có bố trí vạch đi bộ qua đường. Lưu ý, người lái phải nhường đường cho người đi bộ qua đường nếu chỗ bố trí vạch đi bộ qua đường ở giữa đoạn đường nối hai nút để cảnh báo.
Vạch xương cá chữ V
Dựa trên quy chuẩn 41/2016, loại vạch này dùng để chia dòng phương tiện thành hai hướng đi. Chẳng hạn như một hướng lên cầu vượt, một hướng đi dưới cầu vượt. Đặc biệt, người lái cần lưu ý không được đi vào vùng vạch này.
Vạch mắt võng tại ngã tư
Do không có trong quy chuẩn 41 nên loại vạch mắt võng màu trắng này không có hiệu lực về luật mà chỉ kết hợp với mũi tên chỉ phần đường rẽ phải để giúp người tham gia giao thông phân biệt rõ hơn.
Theo đó, nếu người điều khiển phương tiện chạy vào phần đường này nhưng không rẽ phải thì sẽ bị xử phạt vi phạm “không tuân thủ hiệu lệnh của biển báo, vạch kẻ đường”.
Chúc các bạn lái xe an toàn và hiệu quả!
